AİLE HEKİMLİĞİ VE SAĞLIK RAPORLARI
Aile hekimliğinin amacı koruyucu hekimliktir. Gebe izlemleri ile sağlıklı anneler ve sağlıklı bebekler olması, bebek ve çocuk izlem ve aşıları ile yine sağlıklı nesillere sahip olmak ve önlenebilir hastalıkların önüne geçmektir. Birinci basamak sağlık birimlerinin kuruluş sebebi koruyucu hekimliktir ve bu sadece bu alana yoğunlaşmış personel, bütçe ve sağlık politikaları ile gerçekleştirilebilir. Ne yazık ki bizde ki süreç bu şekilde işlememektedir. Aile hekimliği sağlık alanında ki açıkları kapatma yeri haline gelmeye başlamıştır. Halbuki hastalıkların önlenmesi ya da erken tespiti ile hem kişi için (hastalığın önlenebildiği durumlarda) sıkıntılı süreçlerden korunma ve hasta için erken tedavi imkanı hem de ülkemiz için tedavi masraflarının azaltılması mümkündür. Bunlara ulaşmanın yolu ise birinci basamak sağlık sunumu yapan aile hekimliği birimlerinin desteklenmesi, geliştirilmesi ve gereksiz iş yükünün önüne geçilmesi ile mümkündür. Bu gereksiz iş yükünde gereksiz ya da kuralsız şekilde istenilen sağlık raporlarının büyük payı bulunmaktadır.
AKSAYAN YÖNLERİNİ RAPORLA ÇÖZMEYE ÇALIŞAN KURUMLAR VAR
Ülkemizde sağlık raporu sorunu büyük bir hızla artmaktadır. Birçok kurum aksayan yönlerini sağlık raporu şartına bağlayarak çözmeye çalışmaktadır. Bariz örneklerinden birini bugün duydum ve çok şaşırdım. İstanbul’da bir belediye üst geçit asansörünü kullanabilmesi için vatandaştan sağlık raporu istemiş. Muhtemelen gereksiz kullanılmasının önüne geçilmesi açısından böyle bir talep olmuştur ama bu şekilde çözümlere gidilmesi kesinlikle yanlıştır.
Sağlık raporunun düzenlenebilmesi için bazı şartlar vardır. Öncelikle bu raporun istenmesinin bir amacı olmalı, kanunla düzenlenmeli ve ilgili bakanlıkça yönetmelikle detaylandırılmalı, raporu düzenleyebilecek hekimler ve kurumlar belirtilmelidir. Bunun güzel bir örneği özel güvenlik görevlisi olabilmek için istenilen sağlık raporlarıdır. Bu rapor 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanuna dayanılarak (f) Görevin yapılmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı ile engelli bulunmamak) ilgili bakanlıkça yönetmelik çıkarılmış ve yönetmelikte istenilen sağlık şartları ile bu sağlık şartlarını göz önünde bulundurarak raporu düzenleyebilecek kurum ve hekimler belirtilmiştir
Sağlık Şartları
Madde 18- Özel güvenlik görevlisi çalışma izni verilebilmesi için, Kanunun 10 uncu maddesinde sayılan şartların yanı sıra aşağıda belirtilen hususları kapsayacak şekilde, bir hastaneden veya yeterli bir sağlık kuruluşundan alınan “özel güvenlik görevlisi olur” ibareli sağlık raporu istenir.
a)Psikiyatri: Psikiyatrik bir hastalık veya kişilik bozukluğu (Psikopati); alkol ve uyuşturucu bağımlılığı olmamak.
b) Nöroloji: Özel güvenlik hizmetini yerine getirmesine engel teşkil edebilecek nörolojik rahatsızlığı olmamak.
c) (Değişik:RG-11/9/2011-28051) Göz: Körlük veya gece körlüğü olmamak.
d) Kulak Burun Boğaz (KBB): Özel güvenlik hizmetini yapmasını engel teşkil edebilecek işitme kaybı olmamak.
Bu şekilde hazırlanan sağlık raporları ilgili etkinliği yapacak kişinin ve de bu etkinlikten etkilenebilecek kişilerin sağlığını korumanın yanı sıra ileride oluşabilecek sağlıkla ilgili (meslek hastalıkları gibi) hukuki konuların da açıklığa kavuşmasını sağlayacaktır.
ASANSÖRE BİNMEK İÇİN RAPOR !
Hekimlerden talep edilen raporların sayısı 200 ü aşmış durumdadır. Başta belirttiğim gibi üst geçit asansörünü kullanma raporunun yanı sıra akli meleke raporu, işe giriş raporu, Hac-umre gidebilir raporu, yurtdışına çıkabilir raporu, spor yapabilir raporu, bankadan kredi çekmek için rapor, av tüfeği raporu, satranç oynayabilir raporu, avukatlık stajı yapabilir raporu, subaylık-polislik sınavlarına girebilir raporu, tekel bayii açma raporu, servis şoförlüğü yapabilir raporu, seyyar sandık başvurusu için engelli raporu, ehliyet raporu, çuval yarışı yapabilir raporu… Bu raporların birçoğunun yönetmeliği yok. Yönetmeliği olanların bir kısmının da tekrar gözden geçirilmesi gerekiyor. Her gün yeni bir rapor konusu gündeme gelmeye başladı. Bu sorunun biran önce çözülebilmesi için sadece yetkili kurumlarca rapor istenmeli ve olması gerektiği gibi bu kurumların da kurallara uyarak rapor şartlarını belirlemesi gerekmektedir. Bu şartlar neticesinde hastanelerde ya da bu amaçla kurulan (kurulması gereken) merkezlerde sağlık raporlarının bilimsel çerçevede ve tek elden değerlendirilmesi bu karmaşanın önüne geçecek ve bu konuda ki uygulama farklılıklarını sonlandıracaktır.
Dr HARUN MESUT ATMACAOĞLU
ŞUAHED YÖNETİM KURULU ÜYESİ
ŞUAHED HUKUK KOMİSYONU BAŞKANI
